Obszar: urbanistyka, architektura,miasto
Nazwa badania:
Stan przygotowania gmin wobec starzenia się ich ludności. Świadomość zagadnienia, polityka senioralna w strategii rozwoju, kierunki wdrożeń środków zaradczych – analiza gmin szczególnego ryzyka.
Koordynator badania:
Dr inż. arch. Agnieszka Cieśla
Zespół badawczy – sylwetki:
Dr inż. arch. Agnieszka Cieśla Fundacja Mimo Wieku
architektka i urbanistka, adiunkt w Katedrze Gospodarki Przestrzennej i Nauk o Środowisku Przyrodniczym, Wydział Geodezji i Kartografii, Politechnika Warszawska. Specjalistka w zakresie zagadnień związanych ze starzeniem się społeczeństwa i jego konsekwencji w przestrzeni, wykładowca, działacz społeczny, założycielka Fundacji Mimo wieku, inicjatorka i organizatorka pierwszego w Polsce Wzorcowego Mieszkania Seniora (www.mimowieku.pl), członek grupy doradczej przy Komisji Europejskiej do Programu Horyzont 2020, wyzwanie 1: zdrowie, zmiany demograficzne, dobrostan, członek grupy D4 (agefriendlyenvironments) przy Europejskim Partnerstwie na Rzecz Zdrowego i Aktywnego Starzenia (EIP AHA D4).
Dr inż. arch. Jan Cieśla Fundacja Mimo Wieku
ekspert w dziedzinie budownictwa zrównoważonego oraz zdrowia w budynkach, współautor publikacji Cechy bezpiecznego mieszkania seniora, twórca wzorcowego mieszkania seniora U SIEBIE MIMO WIEKU
O badaniu:
Odpowiedzialność za pomoc społeczną oraz w dużym stopniu za politykę mieszkaniową spoczywa na gminach. Tymczasem nieuniknione zmiany w profilu demograficznym lokalnych społeczności zmierzające w kierunku starzenie się społeczeństwa będą skutkować poważnymi obciążeniami dla systemu pomocy społecznej i opieki zdrowotnej. Należy zatem zbadać jak wygląda świadomość lokalnych władz oraz ocenić generalnie przyjęte kierunki środków zaradczych. Warto podkreślić, że do niedawna faworyzowane instytucjonalne struktury w postaci opieki długoterminowej są uznane obecnie za nieefektywne, a w naszym kraju niewystarczające. Przykłady wysoko rozwiniętych Państw Europejskich pokazują, że obciążenie systemów opieki może być zredukowane poprzez uwzględnienie polityki senioralnej w polityce lokalnym zasobem mieszkaniowym oraz poprzez instrumenty aktywizacji osób starszych. Przedmiotem badania jest analiza sytuacji 122 średnich miast tracących funkcje społeczno-gospodarcze wg delimitacji opracowanej na potrzeby Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju.
122 miasta tracące funkcje społeczno-gospodarcze są prekursorem zmian, jakie za niedługo dotkną praktycznie wszystkie polskie miasta. Dlatego warto przyjrzeć się ich podejściu i sprawdzić czy na ich terenie zostały wypracowane innowacyjne i warte powielenia rozwiązania.
W Polsce aż 82% seniorów jest właścicielami zajmowanych mieszkań. Wiele z nich jest trudno adaptowalnych do ich potrzeb ze względu na ograniczenia konstrukcyjne (np. sztywne ustroje wielkiej płyty) lub ze względu na rozdrobniony charakter własności (poszczególne mieszkania mają różnych właścicieli, którzy mogą nie porozumieć się w zakresie np. dobudowania zewnętrznej windy). Wskazana jest zatem budowa nowych mieszkań, przystosowanych do potrzeb seniorów, które byłyby wynajmowane uwzględniając obniżone stawki czynszu.
Dlaczego to badanie jest ważne:
Badanie ma rozpoznać stopień przygotowania w gminach obciążonych ryzykiem utraty funkcji społeczno- gospodarczych. Opracowanie to może być szczególnie użyteczne zarówno dla decydentów samorządów różnego stopnia oraz lokalnych uczestników rynku mieszkaniowego i usług opiekuńczych.
Możliwości zastosowania wyników badania:
Stworzenie podstawy do regionalnych i narodowych strategii polityki senioralnej dla jednostek wielu szczebli samorządu (rozpoznanie skali zjawiska i stopnia przygotowania). Rozpoznanie deficytu przyjaznego seniorom zasobu mieszkaniowego – dla publicznych i prywatnych uczestników rynku nieruchomości (deweloperów i gmin). Zebranie inspirujących praktyk oraz przykładów ilustrujących skutki zagrożeń – możliwych do wykorzystania w przyszłych działaniach samorządów i gmin.